Pensverzuring bij koeien

Hebben jouw koeien last van pensverzuring? Hier lees je alles over pensverzuring bij koeien wat je ertegen kan doen!

Pensverzuring of pensacidose ontstaat wanneer de pH in de pens van de koe zakt onder 5,6 gedurende enkele uren. Doordat het milieu in de pens te zuur wordt, sterft de pensflora die instaat voor de afbraak van structuur (vezels) af of gaat deze niet meer goed functioneren. Deze verminderde vertering zal zorgen voor minder voederopname en zal een negatieve impact hebben op de melkproductie van de koe.

Hoe ontstaat pensverzuring bij koeien?

Pensverzuring ontstaat door een langdurige teveel aan vluchtige vetzuren in de pens. Aangezien deze vetzuren de koe voor 70% van haar energievoorziening voorzien, zijn ze uitermate belangrijk. Maar wanneer de hoeveelheid vetzuren in de pens de opnamecapaciteit overschrijdt, zal de pH dalen en ontstaat er pensverzuring.
Rantsoenen met een hoge energiedichtheid en snel verteerbare koolhydraten of een tekort aan structuur kunnen eveneens leiden tot pensverzuring.
Bij ruwvoeders met een hoge verteringscoëfficient van organische stof (VCOS) zullen er sneller en meer vluchtige vetzuren in de pens vrijkomen wat het risico op pensverzuring verhoogt.

Hoe herken je pensverzuring bij koeien?

De diagnose van pensverzuring wordt gesteld aan de hand van een pH-meting op pensvocht. Aangezien dit om een momentopname gaat, is de uitslag ervan niet altijd correct. Maak daarom regelmatig een rondje door de stal. Volgende zaken kunnen wijzen op de aanwezigheid van pensverzuring bij uw dieren:

• Veel koeien liggen met de kop in de flank
• Minder dan 7 op de 10 rustende koeien is aan het herkauwen
• Lagere activiteit van de pens (normaal 1à2 penscontracties per minuut)
• Minder (<55) of juist meer (>80) herkauwen. Streefaantal ligt tussen 55-65 slagen per herkauwbrok
• Verlaagde en onregelmatige voeropname
• Te weinig pensvulling
• Daling vetgehalte in de melk (vetpercentage is lager dan 3)
• Verschil vet- en eiwitpercentage is kleiner dan 1
• Dunne mest of mest van wisselende consistentie
• Klauwbevangenheid
• Algehele afname van conditie
• Dof haarkleed
• Onverteerde voerresten in de mest
• Overmatig kwijlen tijdens herkauwen (schuim op de bek)

Hoe voorkom je pensverzuring bij koeien?

Om pensverzuring bij runderen te voorkomen, is het belangrijk om de pH in de pens zo stabiel mogelijk te houden. Dit bekom je door:

• Steeds smakelijk voer beschikbaar te stellen. Voorkom een lege voergang. Te veel opname in één keer na het tijdelijk zonder voerzitten, zorgt voor te grote schommelingen.
• Voldoende structuur in je rantsoen te steken. Tijdens het herkauwproces wordt er veel speeksel geproduceerd (150l per dag). Dit speeksel bevat o.a. natriumbicarbonaat. Goed herkauwende koeien produceren op die manier zelf tot 1,5kg pensbuffer per dag.
• Het voorkomen van selectie. Meng het rantsoen goed, maar voorkom dat het te fijn vermalen wordt.
• Geplette granen die geleidelijker verteren te voeren.
• Voldoende fris water te voorzien.
• Koeien geleidelijk aan te laten wennen aan een nieuw rantsoen.
• Voldoende vreetruimte te voorzien voor iedere koe, zodat onderlinge competitie wordt vermeden. Overbezetting is nadelig.
• Extra natriumbicarbonaat en magnesiumoxide toe te voegen in het rantsoen.

Uit verschillende onderzoeken in Europa bekomt men een prevalentie van 10-20%. Dit wil zeggen dat 10-20% van jouw melkkoeien pensverzuring kunnen hebben. Als je weet dat de kosten van een pensverzuring makkelijk oplopen tot €340 per geval, zonder rekening te houden met de kosten van een eventuele vervanging en de dierenarts, is dit zeker een aandachtspunt.

Ontdek het aanbod van Herbavita om pensverzuring te voorkomen. Onze ervaren adviseurs komen graag bij u langs voor advies op maat. Klik hier om een vrijblijvend infogesprek aan te vragen.